Digitale camera’s zijn er in allerlei soorten en maten, van eenvoudige compactcamera’s tot geavanceerde professionele apparaten. Het kiezen van de juiste camera kan overweldigend zijn door het grote aanbod.
De verschillende soorten digitale camera’s
Er zijn grofweg drie hoofdtypen digitale camera’s die het meest worden verkocht: compactcamera’s, systeemcamera’s en spiegelreflexcamera’s. Daarnaast zijn er nog andere typen zoals bridgecamera’s, actioncamera’s, instantcamera’s en middenformaatcamera’s. Hieronder lichten we de belangrijkste categorieën toe.
1. Compactcamera
Zoals de naam al doet vermoeden is de compactcamera de meest handzame van de vier genoemde soorten. Hij is lekker klein en is dus makkelijk mee te nemen. Vaak kan hij gewoon in je broekzak. Wat hem ook compact maakt, is dat er een vaste lens op zit. Helaas is dat voordeel ook gelijk een nadeel; je zit vast aan de lens die er op zit. De compactcamera is vooral gericht op gebruiksgemak. Het toestel bevat enorm veel voorgeprogrammeerde instellingen, die het fotograferen zeer toegankelijk maken. Bij een compactcamera heb je geen mogelijkheid om van objectief te wisselen, maar ondanks dat de lens niet verwisselbaar is, heeft de camera meestal wel een groot optisch bereik. Dit is ook meteen het voordeel van de fotocamera t.o.v. de smartphone. Bij die laatste heb je namelijk vaak alleen maar een digitale zoom, die ten koste gaat van je fotokwaliteit.
Binnen de compactcamera’s is er nog een kleiner segment, waarbij kwaliteit en compactheid met elkaar worden gecombineerd. In de zogeheten ‘high-end compactcamera’s, vind je kleine modellen met topkwaliteit ingebouwde objectieven en geavanceerde sensoren. Vaak hebben ze wel een kleiner optisch bereik. Deze camera’s zijn vooral populair bij spiegelreflex-gebruikers, die graag een kleinere camera op zak willen hebben, maar niet willen inleveren op de lichtgevoeligheid.
Veel fotografen starten met een compact camera. Dit soort camera’s neem je makkelijk mee door het compacte formaat en het lage gewicht. Handig voor dagelijks gebruik en natuurlijk voor op vakantie. Compact camera’s zijn eenvoudig te bedienen omdat ze vrijwel volledig automatisch zijn. Er zijn ook ‘high end’ compact camera’s op de markt voor fotografen die zelf meer controle over de instellingen willen.
De compactcamera is wel wat grond aan het verliezen. Dit komt doordat de camera’s op onze smartphones tegenwoordig zo goed zijn, dat het geen zin heeft om nog een compactcamera mee te nemen. En vaak wint een smartphone het op het gebied van schermkwaliteit en schermgrootte. Ook wordt een foto op je smartphone vaak al digitaal verbeterd door de software die erop zit. Er zijn nog wel compactcamera’s die beter scoren dan een smartphone, maar daar betaal je natuurlijk wel voor.
2. Bridgecamera
De volgende in de lijst is de bridgecamera. Hij heet zo, omdat hij bedacht is om het verschil tussen de compact- en spiegelreflexcamera te overbruggen. Hij is wat groter dan de compactcamera en de lens die erop zit is een stuk beter. Helaas is het nog wel een vaste lens, dus je kan hem niet veranderen. Maar met de lens die erop zit, kan je wel vele malen verder inzoomen. Daarom wordt hij ook wel “superzoomcamera” genoemd. Wel verlies je kwaliteit als je zo heel ver inzoomt. Maar dat is deels op te lossen door een statief te gebruiken.
Een bridgecamera is feitelijk een compact camera, maar onderscheid zich door het uiterlijk en het extreem grote zoombereik. Bridgecamera’s zitten halverwege tussen een compact camera en een spiegelreflex camera. Ze bieden meer geavanceerde functies (zoals handmatige bediening om ISO, sluitertijd en diafragma te wijzigen) dan je krijgt van een standaard compact camera, maar zijn meestal niet zo geavanceerd of duur als spiegelreflex en systeemcamera’s.
Naast de optische zoom kun je de beste superzoom camera vinden door te letten op eigenschappen als een kantelbaar scherm, opklapbare flitser en een goede zoeker. Door de zoeker te gebruiken en de camera tegen je oog te zetten, zorg je namelijk ook voor extra stabiliteit. Omdat de bridgecamera’s zo populair zijn, hebben de verschillende cameramerken allemaal minimaal één goede fotocamera van dit type in hun assortiment. De Canon superzoom camera’s vind je in de PowerShot-serie en worden aangeduid met SX, maar natuurlijk zijn er ook Panasonic, Nikon en Sony superzoom camera’s.
3. Systeemcamera
Een systeemcamera doet qua mogelijkheden en beeldkwaliteit zeker niet onder voor een spiegelreflexcamera. Bovendien kun je ook van lens wisselen. Een systeemcamera bevat geen spiegelsysteem, iets wat een DSLR wel heeft. Hierdoor zijn de camerabody’s wat compacter en lichter. Systeemcamera’s hebben een digitale zoeker. Dit is een groot voordeel bij het maken van foto’s in een extreem lichte omgeving. Zoek je een camerasysteem waarbij je van lens kunt wisselen, zelf alles in kunt stellen en toch makkelijk mee kunt nemen? Ga dan voor een systeemcamera
Het licht valt bij een systeemcamera rechtstreeks op de camera sensor, waarna het te fotograferen beeld op het LCD scherm of via een digitale zoeker te bekijken is. Dit betekent dat het beeld wat je achterop het LCD scherm of in de elektronische zoeker ziet, een interpretatie is van wat het objectief ziet. Dat is een wezenlijk verschil met spiegelreflexcamera’s, waarbij je middels een spiegelsysteem echt “door de lens” kijkt. Doordat in een systeemcamera geen ruimte ingenomen wordt door een spiegelsysteem en prisma, zijn systeemcamera’s vaak compacter en een stuk lichter dan spiegelreflexcamera’s.
De voordelen van een systeemcamera ten opzichte van bijvoorbeeld compact- of bridgecamera’s, zijn dat ze meestal een betere beeldkwaliteit bieden, de mogelijkheid hebben om lenzen te verwisselen en dat allemaal in soortgelijk compacte behuizing.
- Snelle sluitertijd – Zeer snelle sluitertijden omdat er geen mechanische sluiter in de camera zit.
- Stille camera – Zeer stille camera’s, wederom omdat er geen mechanische sluiter open en dicht gaat.
- Licht en compact – Systeemcamera’s zijn vaak licht en compact, maar bieden dezelfde beeldkwaliteit als spiegelreflexcamera’s.
- Directe feedback – Door een digitale zoeker of op het LCD scherm, zie je hoe het eindresultaat gaat worden met de gebruikte instellingen. Dit betekent dat je direct ziet, al voordat de foto geschoten is, of een foto over- of juist onderbelicht is.
Beide camera soorten hebben voor- en nadelen. Hoewel spiegelreflexcamera’s nog altijd veel gebruikt worden, is het inmiddels (2024) duidelijk dat systeemcamera’s de toekomst hebben. De camera fabrikanten hebben vol ingezet op de ontwikkeling van de systeemcamera’s. Je kunt dus verwachten dat de nieuwste innovaties voortaan in systeemcamera’s terug te vinden zijn.
4. Spiegelreflexcamera
Een spiegelreflexcamera wordt vaak een ‘DSLR’ genoemd, dat staat voor ‘Digital Single Lens Reflexcamera’. Zoek je een camera met verwisselbare lenzen? Kies dan voor een spiegelreflexcamera! Met een spiegelreflexcamera zit je niet vast aan één lens en heb je heel veel instelmogelijkheden, ongeacht wat je fotografeert. Het beeld gaat zonder vertraging door de lens, via een spiegel, naar de zoeker toe waar jij doorheen kijkt. Als jij iets ziet en afdrukt, dan staat het er op
In een spiegelreflexcamera zit een klein spiegeltje dat het licht dat door de lens komt reflecteert en naar de ‘zoeker’ of ‘viewfinder’ brengt. De viewfinder is het de opening waardoor je kijkt en je compositie bepaald. Het voordeel hiervan is dat je hiermee de puurste weergave van de werkelijkheid krijgt. Zo zullen er meer details, kleuren en lichtdynamiek aanwezig zijn. Op het moment dat je een foto neemt, gaat het spiegeltje omhoog, zodat het licht direct naar de sensor van je camera gaat.
De voordelen van de spiegelreflex zijn dat de camera een grotere en betere grip heeft, een analoge optische zoeker en met grote snelheid foto’s kan maken. Het enige systeem waarbij je echt door de lens kijkt als je een foto maakt. Op het moment dat je afdrukt, klapt de ingebouwde spiegel omhoog. Dit geeft het kenmerkende geluid van “klik klak” foto maken. Voor de grote merken (met name Canon en Nikon) zijn zeer veel verschillende lenzen te krijgen in diverse prijsklassen. Wanneer je hoogwaardige afdrukken wilt maken, zul je merken dat de kwaliteit van de lens een zeer grote invloed heeft. Professionele fotografen maken gebruik van camera’s met een full frame sensor.
5. Actioncamera’s en outdoorcamera’s
Ben je een echte avonturier en zoek je een goede camera waarmee je al je outdoor- en sportmomenten kunt vastleggen? Overweeg dan de aanschaf van een actioncam. Dit is een extra robuuste camera, die goed tegen een stootje kan. De camera’s hebben een stevige body, die vanaf enkele meters schokbestendig is. Dat is bijvoorbeeld handig wanneer je jouw wintersportprestaties gaat vastleggen of wanneer je wat onhandig bent en de camera weleens uit je handen laat vallen. Je hebt verschillende modellen outdoorcamera’s, die vaak ook als onderwatercamera gebruikt kunnen worden.
Actioncamera’s of Actie camera’s zijn perfect voor de sportieveling. GoPro was een van de eerste die deze camera’s op de markt bracht. Deze stevige digitale compactcamera’s zijn schokbestendig, zodat ze een val overleven. Ze zijn waterdicht tot een diepte van een paar meter, zodat je ze mee het zwembad in kan nemen. Ze werken in temperaturen onder het vriespunt, en zijn zo afgewerkt dat er geen stof of zand kan binnendringen. Kortom, ze kunnen tegen een stootje. Let goed op de specificaties, want er zijn belangrijke verschillen in de gegarandeerde schokbestendigheid en waterdichtheid.
6. Instantcamera’s
Een instant camera, ook wel bekend als polaroid camera, drukt direct je foto af na het maken van een opname. Je deelt de foto’s direct uit aan vrienden of je hangt ze meteen aan de muur. Met een instant camera met flitser maak je ook in donkere situaties een goed belichte foto. Instant camera’s hebben een ingebouwde printer. Je neemt een foto en de foto wordt direct geprint. Afhankelijk van het soort fotopapier zie je de eerste paar minuten niets, maar opeens verschijnt de foto. Je hebt tegenwoordig ook digitale instant camera’s.
Hierbij kun je een foto opslaan op de camera, selecteren of verwijderen voordat deze wordt geprint. Instant camera’s zijn leuk op feesten en plekken waar je mensen direct een herinnering mee wilt geven. Let wel op, je kunt maar een beperkt aantal foto’s nemen. Dus je moet net wat langer nadenken voordat je de foto maakt. Hoewel instant camera’s niet al te duur zijn, is het fotopapier prijziger.
7. Middenformaatcamera’s
Met een middenformaat camera leg je beelden op een groter negatiefformaat vast dan met een kleinbeeldcamera. Hierdoor is het mogelijk om in een hoge resolutie grotere afdrukken te maken. Doordat er een hoge kwaliteit sensor in deze camera zit, is hij zeer geschikt voor het maken van scherpe en gedetailleerde beelden. Je kiest voor een middenformaat camera als je foto’s van extreem hoge beeldkwaliteit wilt. Bijvoorbeeld wanneer je jouw foto’s moet uitvergroten voor commercieel gebruik. In de praktijk zijn er ook nog andere soorten, zoals middenformaat camera’s, echter laat ik deze even buiten beschouwing omdat dit voor camera’s voor een specifieke doelgroep zijn (studiofotografen).
Wat zijn de belangrijkste verschillen?
De verschillen tussen de camera’s zitten vooral in grootte, gewicht, lensmogelijkheden, beeldkwaliteit en gebruiksgemak. Hieronder een overzicht van de belangrijkste verschillen:
- Grootte en gewicht: Compactcamera’s en actioncamera’s zijn klein en licht, ideaal voor dagelijks gebruik of avontuurlijke situaties. Systeemcamera’s zijn compacter dan spiegelreflexcamera’s, maar zwaarder dan compactcamera’s. Spiegelreflexcamera’s zijn vaak het zwaarst door het spiegelsysteem.
- Lensmogelijkheden: Compactcamera’s en bridgecamera’s hebben een vaste lens, terwijl systeem- en spiegelreflexcamera’s verwisselbare lenzen bieden, wat meer creatieve vrijheid geeft.
- Beeldkwaliteit: Systeem- en spiegelreflexcamera’s hebben meestal grotere sensoren (zoals APS-C of fullframe), wat zorgt voor betere beeldkwaliteit, vooral bij weinig licht. High-end compactcamera’s en middenformaatcamera’s bieden ook hoge kwaliteit, maar met beperkingen in zoom of formaat.
- Gebruiksgemak: Compactcamera’s en instantcamera’s zijn ideaal voor beginners door hun automatische instellingen. Bridgecamera’s bieden meer handmatige opties, terwijl systeem- en spiegelreflexcamera’s geschikt zijn voor gevorderde fotografen die volledige controle willen.
- Specifieke functies: Actioncamera’s zijn robuust en waterdicht, instantcamera’s printen direct foto’s, en middenformaatcamera’s zijn gericht op extreem hoge resolutie voor professioneel gebruik.
Een ander belangrijk verschil is de zoeker. Spiegelreflexcamera’s hebben een optische zoeker, waarbij je direct door de lens kijkt, wat een pure weergave van de werkelijkheid geeft. Systeemcamera’s gebruiken een digitale zoeker, die direct feedback geeft over hoe de foto eruitziet (bijvoorbeeld belichting). Compact- en bridgecamera’s hebben vaak geen zoeker, maar een LCD-scherm.
Veelgestelde vragen (FAQ)
1. Wat is het verschil tussen optische en digitale zoom?
Optische zoom maakt gebruik van de lens om het onderwerp dichterbij te halen zonder kwaliteitsverlies. Digitale zoom vergroot het beeld digitaal, maar kan resulteren in kwaliteitsverlies en onscherpte. Optische zoom is vaak superieur omdat het de echte lens gebruikt.
2. Kan ik met elke digitale camera video’s opnemen?
Ja, de meeste digitale camera’s hebben video-opnamefuncties. De kwaliteit van de video hangt af van de camera, met opties variërend van standaard definitie tot ultra-high definition (4K) video-opnames. Let op de maximale opnametijd en kwaliteit van de video.
3. Zijn compactcamera’s nog relevant nu smartphones zo goed zijn?
Zeker weten. Hoewel smartphonecamera’s veel verbeterd zijn, zijn er nog steeds belangrijke verschillen tussen beide soorten camera’s. Vooral op het gebied van zoom presteren smartphones minder, en door hun kleine sensoren zijn ze beperkt in wat ze kunnen vastleggen. Elke optie heeft zijn voor- en nadelen, en voor bepaalde soorten fotografie blijft een camera de betere keuze.
4. Wat is het verschil tussen een systeemcamera en een spiegelreflexcamera?
Het grootste verschil tussen een systeemcamera en spiegelreflex is dat de systeemcamera volledig digitaal is en geen spiegel heeft. Een spiegelreflexcamera is gemaakt om volledige controle over je fotografie en instellingen te hebben. De voordelen van de spiegelreflex zijn dat de camera een grotere en betere grip heeft, een analoge optische zoeker en met grote snelheid foto’s kan maken. Systeemcamera’s zijn compacter, lichter en bieden directe feedback via een digitale zoeker.
5. Welke camera is het beste voor beginners?
Compactcamera’s en bridgecamera’s zijn ideaal voor beginners vanwege hun gebruiksgemak en automatische instellingen. Voor wie meer wil leren, is een instapmodel systeemcamera, zoals de Canon EOS R100, een goede keuze.
6. Waarom zou ik een actioncamera kiezen?
Actioncamera’s zijn perfect voor sportieve of avontuurlijke activiteiten. Ze zijn schokbestendig, waterdicht en werken in extreme omstandigheden, zoals onder water of bij lage temperaturen. Ze zijn ideaal voor het vastleggen van actiemomenten.
7. Wat maakt middenformaatcamera’s anders?
Middenformaatcamera’s hebben een grotere sensor dan standaard camera’s, wat zorgt voor extreem hoge resolutie en detail. Ze zijn vooral geschikt voor studiofotografen of professionals die grote afdrukken maken voor commercieel gebruik.
Conclusie
Het kiezen van de juiste digitale camera hangt af van je behoeften, budget en fotografiedoelen. Compactcamera’s zijn ideaal voor dagelijks gebruik en beginners, bridgecamera’s bieden extra zoom, systeemcamera’s combineren compactheid met professionele mogelijkheden, en spiegelreflexcamera’s geven maximale controle. Actioncamera’s zijn perfect voor avonturiers, instantcamera’s voor directe prints, en middenformaatcamera’s voor topkwaliteit in specifieke situaties. Door te letten op factoren zoals lensmogelijkheden, beeldkwaliteit en gebruiksgemak, vind je de camera die het beste bij jou past.